Święta to czas szczególny, każdy z nas obiecuje sobie, że tym razem będzie umiar, bo nie lubimy uczucia przejedzenia. Potem i tak może pojawić się niestrawność. Co może nam pomóc?
Zioła
Niektóre zioła mogą mieć zbawienny wpływ na nasze możliwości trawienia. Głównie za sprawą zwiększania wydzielania soków żołądkowych, poprawienia perystaltyki jelit, stymulowanie wydzielanie żółci oraz pobudzania skurczów pęcherzyka żółciowego. To będzie miało bardzo duży wpływ np. na trawienie tłuszczów. Takie działanie wywiera między innymi mięta. Dodatkowo może ona wpływać pozytywnie na bóle brzucha oraz na dolegliwości związane z IBS (zespołem jelita nadwrażliwego), nie powodując przy tym większych efektów niepożądanych [1, 2].
Kolejnymi ziołami wpływającymi bardzo pozytywnie na trawienie jest rumianek i melisa. To drugie zioło może wpływać także bardzo pozytywnie na odczucie stresu i zasypianie, ponieważ działa relaksująco. Poprawia także perystaltykę jelit. Rumianek natomiast będzie wpływał pozytywnie na wydzielanie żółci, zmniejszanie wzdęć przez hamowanie fermentacji w jelitach, a dzięki temu zmniejszał uczucie pełności [3].
Co ważne, bardzo dobrym połączeniem może okazać się mieszanka tych trzech ziół. Taki napar będzie bardzo dobrze działał na trawienie i nasze odczucia po obfitym posiłku.
Dobrze jest jeszcze wspomnieć o mniszku lekarskim oraz arcydzięglu, które także mogą wpływać pozytywnie na trawienie. Ten pierwszy będzie wpływał na wydzielanie soków trawiennych, żółci oraz przeciwdziała zaparciom. Arcydzięgiel będzie działał także rozkurczowo, co może wpływać pozytywnie na odczucie po spożyciu zbyt obfitego posiłku [4].
Nie sposób przeoczyć także pozytywne działanie fenkułu włoskiego, czyli kopru włoskiego. To ziele wpływa pozytywnie na zgagę, wzdęcia i niestrawności. Anetol zawarty w koprze działa wiatropędnie i rozkurczająco. Poprawia także wydzielanie żółci i soków żołądkowych. Nie zaleca się go jednak kobietom w ciąży, karmiącym i niemowlakom [5].
Trzeba natomiast pamiętać, że napary należy pić przed lub wraz z posiłkiem.
Przyprawy i dodatki
W poprawie samopoczucia po spożyciu dużej ilości jedzenia może nam pomóc dodanie odpowiednich dodatków do potrawy. Jednymi z nich są przyprawy i nie może tutaj zabraknąć kminku! Jego działanie głównie skupia się na zmniejszaniu gazów. Jego wiatropędny wpływ może okazać się zbawienny.
Nie możemy także zapomnieć o oregano, bazylii i kurkumie. To pierwsze będzie działać pozytywnie na narządy wydzielnicze, głównie ślinianki, wątrobę oraz trzustkę. Roślina ta działa także rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit oraz drogi żółciowe. Bazylia natomiast poprawia przyswajanie składników odżywczych, zapobiega skurczom żołądka. Do działania prozdrowotnego olejku bazyliowego dochodzi także zmniejszenie nudności, chociaż potrzeba będzie raczej większego stężenia niż w samych suszonych ziołach [6, 7, 8].
Kurkumina zawarta w kurkumie ma działanie przeciwwymiotne, zapobiega odbijaniom, regurgitacjom i wzdęciom. Jej działanie prozdrowotne jednak jest dużo szersze, głównie za sprawą potencjału przeciwzapalnego.
Jeśli chodzi o trawienie i zdrowie wątroby, możemy wspomnieć także o ostropeście plamistym. Ta roślina wykazuje działanie ochronne na komórki wątroby [9].
Herbatki ziołowe
W wielu przypadkach gotowe „herbatki” kupione w sklepach ziołowych będą miały wyżej wymienione produkty w składzie. Często jednak mogą być domieszki innych ziół, które mogą wchodzić w interakcje z lekami.
Głównie w tym przypadku mam na myśli dziurawiec, który co prawda ma pozytywny wpływ na wydzielanie żółci czy soków żołądkowych, jednak będzie negatywnie wpływał na metabolizm leków. Do grona niebezpiecznych połączeń zaliczamy dziurawiec z lekami:
- przeciwzakrzepowymi — ziele to zmniejsza działanie tych leków, przez co może dochodzić do zakrzepów,
- antykoncepcyjnymi — może obniżać działanie leków antykoncepcyjnych,
- przeciwwirusowymi, teofiliną i digoksyną — może obniżać działanie tych leków,
- przeciwdepresyjnymi — może doprowadzić do rozwoju tzw. zespołu serotoninowego (objawia się nadpobudliwością tachykardią, wzrostem ciśnienia krwi, halucynacjami) lub manii [10].
Melisy i pokrzywy natomiast nie stosujemy razem z lekami uspokajającymi, może dość do nadmiernej senności i otępienia. Mniszek lekarski może wchodzić w interakcje z antybiotykami (cyprofloksacyna), suplementami litu (pokrzywa też) czy diuretykami.
Święta a umiar
Święta i umiar, śmiesznie to może brzmieć dla niektórych, jednak będzie to chyba najlepszy lek na niestrawność, przynajmniej jeśli mówimy o przejedzeniu. Alkohol, mak, kofeina, nadmiar cukru, ostre przyprawy mogą prowadzić do wystąpienia zgagi.
Umiar należy także zachować w kontekście alkoholu. W święta potrawy są dość tłuste, a wbrew obiegowej opinii, tłuszcz i alkohol to nie jest dobre połączenie, ponieważ może doprowadzić do zapalenia trzustki.
Święta a aktywność fizyczna
Nie należy zapominać o aktywności fizycznej, która faktycznie może nieść za sobą bardzo pozytywne konsekwencje w kontekście trawienia. Nic tak nie będzie wpływać pozytywnie na perystaltykę jelit jak ruch! To zapobiegnie zaleganiu treści pokarmowej w jelitach, a co za tym idzie nadmiernej fermentacji. Po kolacji, spacer!
mgr Kamil Paprotny
Właściciel, autorDietetyk kliniczny specjalizujący się w chorobach metabolicznych, specjalista w poradni diabetologicznej, edukator
Zobacz także:
SIBO – co to jest, objawy i leczenie. Dieta w zespole rozrostu bakteryjnego.
SIBO, czyli zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, to zaburzenie układu pokarmowego, które może powodować wiele…
Cukrzyca typu 1
Czym jest cukrzyca typu 1 Cukrzyca typu 1, nazywana insulinozależną to choroba autoimmunologiczna, w której…
Zatrzymanie wody, obrzęki, uczucie ciężkości nóg
Zatrzymanie wody, obrzęki, uczucie ciężkości nóg to częste problemy, które przy okazji mogą wpływać negatywnie…
Jajka – właściwości, wpływ na odporność i odchudzanie
Jajka. Na ich temat pojawiło się wiele teorii, jedne prawdziwe inne niekoniecznie, ba, wręcz nimi…
Sól, właściwości i rodzaje
Sól jest często gorącym tematem w kontekście chorób sercowo-naczyniowych czy problemów żołądkowych. W Polsce jadamy…
Ocet jabłkowy a poziom cukru i cholesterol
Ocet jabłkowy. W mojej praktyce coraz częściej słyszę informacje o stosowaniu tego produktu w celu…
